سرعت انتقال اطلاعات و تعاملات، روزبهروز در حال افزایش است و همین موضوع، باعث شده که مهارت ارتباط موثر به عنوان یک ابزار ضروری در نظر گرفته شود. در محیطهای کاری، اجتماعی و حتی در روابط فردی، کیفیت زندگی و میزان موفقیت هر شخص به طرز چشمگیری به توانایی او در برقراری ارتباط مؤثر و موفق بستگی دارد. این توانایی، شامل درک متقابل، ایجاد اعتماد و نفوذ کلامی است. برای کسانی که در حوزههای تخصصی فعالیت میکنند، تسلط بر این مهارت کلیدی است تا بتوانند ایدههای خود را به شکلی تأثیرگذار به سرمایهگذاران، تیمهای کاری و بازار منتقل کنند؛ اما چگونه میتوان ارتباطی موثر و موفق به دست آورد؟
ارتباط موثر و موفق چیست؟
در سادهترین تعریف، ارتباط موثر ارتباطی است که در آن پیام مورد نظر فرستنده، با حداکثر دقت و درک ممکن، توسط گیرنده دریافت شده و تأثیر مطلوب را بر ذهنیت، احساسات یا رفتار او بگذارد. این مفهوم در واقع یک چرخه دوطرفه است که در آن ارتباط موثر با دیگران شامل فن بیان قوی بوده و به طور عمده شامل گوش دادن فعال و همدلی عمیق میباشد.
ویژگیهای ارتباط موثر شامل شفافیت (Clarity)، دقت (Conciseness)، صحت (Correctness) و کامل بودن (Completeness) پیام ارسالی هستند.
اما سوال اینجاست که هدف از برقراری ارتباط مؤثر چیست؟ در سادهترین پاسخ، هدف از این ارتباط، دستیابی به تفاهم متقابل و ایجاد زمینهای برای اقدام یا تغییر مثبت است.
ویژگیهای ارتباط مؤثر موفق چیست؟
یک ارتباط مؤثر موفق دارای خصوصیاتی است که آن را از مکالمات روزمره متمایز میسازد. در این نوع تعامل، تمرکز از گفتن به درک متقابل منتقل میشود. ویژگیهای ارتباط مؤثر موفق چیست؟ این ویژگیها شامل موارد زیر میباشند:
- وضوح و شفافیت: پیام باید به گونهای بیان شود که هیچ گونه ابهامی برای گیرنده باقی نماند. استفاده از زبان تخصصی متناسب با سطح دانش مخاطب حیاتی است.
- صداقت و اعتبار: اعتماد، سنگ بنای هر ارتباط مؤثری است. پیامهای ارسالی باید بر اساس واقعیت بوده و فرستنده، خود را فردی بااعتبار نشان دهد.
- همدلی: توانایی درک دیدگاهها و احساسات طرف مقابل به برقراری ارتباط عمیقتر و حل تعارضات کمک شایانی میکند.
- بازخورد سازنده: وجود یک سیستم دوطرفه برای تبادل نظر و بازخورد ضروری است تا فرستنده از دریافت و درک صحیح پیام اطمینان حاصل کند.
- توجه به زبان بدن: همخوانی پیام کلامی با سیگنالهای غیرکلامی (مانند لحن، تماس چشمی و حرکات دست) میزان تأثیرگذاری را به شدت افزایش میدهد.
انواع ارتباط موثر کداماند؟
ارتباطات را میتوان بر اساس کانال انتقال پیام دستهبندی کرد که شناخت هر یک به ما کمک میکند تا در موقعیتهای مختلف، بهترین روش را انتخاب کنیم:
- ارتباط کلامی: شامل گفتار و نوشتار است و باید واضح و بدون کلمات کلیشهای باشد.
- ارتباط غیرکلامی: شامل زبان بدن، حالات چهره، تماس چشمی، و لحن صدا میشود. (به طور تخمینی، تأثیر زبان بدن در انتقال احساسات و نگرشها، بسیار بیشتر از کلام است.)
- ارتباط بصری: استفاده از نمودارها، تصاویر، و ویدئوها که به ویژه در عصر دیجیتال برای کسبوکارهای فناور محور ضروری است.
به عنوان مثال، در یک تیم فنی در حال رشد، ممکن است ارتباط کلامی در جلسات برای طوفان فکری، ارتباط نوشتاری از طریق ایمیل برای مستندسازی تصمیمات و ارتباط بصری در قالب اسلایدها برای ارائه محصول به ذینفعان استفاده شود.
اصول برقراری ارتباط موثر و نقش آن در تیمهای کاری
برای دستیابی به ارتباط موثر، رعایت اصول برقراری ارتباط موثر ضروری خواهد بود. این اصول شامل آمادگی کامل پیش از گفتگو، سازماندهی محتوا (شروع، بدنه و نتیجهگیری) و انتخاب بستر مناسب برای انتقال پیام هستند. سوال مهمی که در این مورد به وجود میآید این است که در محیط کار، ارتباط مؤثر در تیمهای کاری چه نقشی دارد؟ نقش این ارتباط به شکل زیر عمل میکند:
- افزایش بهرهوری: تیمهایی که ارتباط موثری دارند، دچار کمترین تعارض و سوءتفاهم میشوند و وظایف را با سرعت و دقت بیشتری به پایان میرسانند.
- تقویت روحیه تیمی و همدلی: شفافیت در ارتباطات منجر به افزایش اعتماد شده و فضایی امن برای طرح ایدهها و نگرانیها ایجاد میکند.
- نوآوری و حل مسئله: تسهیم آزادانه دانش و دیدگاهها، زمینهساز ارائه راهحلهای خلاقانه و نوآورانه برای چالشها میشود.
برقراری این اصول در عمل، تضمینکننده این است که هم در روابط فردی و هم در ساختار سازمانی، اهداف به طور کارآمدتری محقق شوند.
مهارت ارتباط موثر، ابزاری استراتژیک برای موفقیت در هر زمینهای از زندگی و کسبوکار است. تسلط بر این مهارت، مستلزم درک درست ماهیت این فرآیند، ویژگیها و انواع آن است. یادگیری و تمرین مداوم این مهارتها، تضمین میکند که هر فرد بتواند پیام خود را به درستی منتقل کند و تأثیرگذاری لازم برای دستیابی به اهداف بزرگ را نیز کسب نماید. هلدینگ چابک نیز در این زمینه همراه و مشاور شما خواهد بود تا بتوانید به صورت اصولی و کاملا حرفهای، ارتباطات موثر و مفیدی در زمینه رشد کسب و کار خود داشته باشید.
منبع:
