اهمیت استراتژیهای کسبوکار در دستیابی به اهداف کوتاهمدت و بلندمدت بر کسی پوشیده نیست. نخستین گام برای ایجاد یک استارتاپ موفق، شناسایی و اجرای موثرترین استراتژیهای کسبوکار برای تمرکز بر اولویتها و رسیدن به اهداف است. در این میان، استراتژی با رویکرد «بازی برد» یکی از کارآمدترین روشهاست که با هدف ایجاد محیطی رقابتی و پایدار، شما را به جایگاه نخست میرساند.
رای دستیابی به این هدف، نیاز است که بهطور دقیق راهنمای جامع از مراحل تدوین استراتژی کسب و کار را بررسی و پیادهسازی کنید. اگر شما نیز به دنبال موفقیت در این فضای رقابتی هستید، ادامه این مطلب را از دست ندهید.
استراتژی کسب و کار چیست؟
از جمله مواردی که در راستای رسیدن به اهداف تجاری و قرار گرفتن در یک مسیر درست، به صاحبان استارتاپها کمک میکند، استراتژیهای کسب و کار هستند. استراتژی کسب و کار به صاحبان استارتاپها اجازه میدهند که داراییهای منحصربهفرد خود را به نمایش بگذارند. این استراتژیها قادر به تقویت تعاملات بین ادارههای مختلف هستند، ضمن اینکه میتوانند با شفافسازی وظیفه و نقش هر فرد، سازمان را بهسوی اهدافش سوق دهند.
با این اوصاف دقت در طراحی استراتژی اهمیت زیادی دارد؛ از همینرو بهتر است استراتژیها با توجه به داراییها و توانمندیهای شرکت، انتظارات و نیازها طراحی شوند و روی تعاملات داخلی و خارجی شرکت تمرکز داشته باشند.
باتوجه به این توضیحات میتوانید استراتژیهای کسب و کار را نقطه شروع در نظر بگیرید که با کمک آنها در مسیر حرکت میکنید و در نهایت توانمندیهای منحصربهفرد و ارزشهای سازمان خود را به دیگران نشان میدهید.
برای ارتقای موفقیت کسبوکار، آشنایی با نمونههای استراتژی و فرآیند تدوین آن ضروری است. انتخاب مناسب از میان انواع استراتژیها به سازمان کمک میکند تا با توجه به اهداف و شرایط، بهترین برنامه را اجرا کند. بررسی نمونههای موفق نیز میتواند بینشهای ارزشمندی ارائه دهد که با تطبیق آنها با نیازهای خود، استراتژیهای مؤثری تدوین کنید.
راهنمای جامع تدوین استراتژی کسبوکار
برای داشتن استراتژی کارآمد و موثر، شما باید به نکاتی که در ادامه مورد بررسی قرار میدهیم، توجه داشته باشید:
1. تعریف چشماندازها
یکی از مهمترین نکاتی که در آموزش استراتژی کسب و کار به آن اشاره میشود، تعریف چشماندازهای کسب و کار است. برای این منظور شما باید تصور خود از آینده شرکت را ترسیم کنید، این مسئله اهمیت بسیاری دارد و بهنوعی تعیینکننده مسیر و راهبرد شما بهشمار میرود.
2. تعیین هدف
اگر میخواهید بدانید که استارتاپهایی مانند هلدینگ چابک چگونه به موفق رسیدهاند، باید بگوییم یکی از آن رازها هنگام تدوین استراتژی کسب و کار، تعیین هدفهای سطح بالا بوده است. البته که اهداف تعیین شده باید با چشم انداز شرکت مطابقت داشته و در رسیدن به آنها منطقی باشد.
3. تحلیل استارتاپ و بازار هدف
بررسی وضعیت خارجی و داخلی شرکت بهعلاوه بازار هدف یکی از گامهای مهم در راستای تدوین بهترین استراتژی است.
4. توجه به مزیتهای رقابتی
یک نمونه استراتژی کسب و کار موفق بی شک شامل برنامههای آینده برای رسیدن به مزیتهای رقابتی خواهد بود. شما هم باید این موضوع را در استراتژیهای خود لحاظ کنید. کاهش هزینهها، نوآوری در فرآیندها، ارائه خدمات منحصربهفرد، تفکیکبندی بازار میتوانند شما را به مزیتهای رقابتی برسانند.
5. ایجاد یک چارچوب کلی
در نهایت با درنظر گرفتن تمامی موارد فوق، یک چارچوب کلی و جامع برای تدوین سیاستهای شرکت خود ایجاد نمایید.
انواع استراتژیهای کسب و کار
با توجه به اینکه استراتژی کسب و کار و عملکرد آن تاثیر بسزایی در موفقیت استارتاپهایی مانند هلدینگ چابک گذاشتهاند، امروزه مدلهای مختلفی از آنها وجود دارد. هر کدام از این مدلها با مشخصههای خاص خود میتوانند شما را به موفقیت نزدیکتر کنند؛ بهشرط آنکه بتوانید با توجه به نیاز خود مناسبترین استراتژی را انتخاب نمایید. در ادامه برخی از بهترین استراتژیهای کسب و کار و نحوه عملکرد آنها را مورد بررسی قرار میدهیم.
- استراتژی ساختارگرا: بررسی شرایط اقتصادی و روند کنونی بازار مرتبط با استارتاپ و در نهایت تدوین تاکتیکها و فرآیندهای موثر
- استراتژی تمایز: ارائه محصولات خاص و منحصربهفرد، بهنوعی شخصیسازی محصول
- استراتژي قیمت کاهشی: کاهش قیمت محصول و خدمات در بازارهایی با تقاضای بالا
- استراتژی تصاحب: خرید یک شرکت یا بخشی از آن برای تصاحب درصد قابل توجهی از بازار
- استراتژی رشد: عرضه محصولات و خدمات جدید، احداث واحدهای تولیدی، افزایش سهم بازار و بهطورکلی رشد قلمرو
- استراتژی تمرکز: تصاحب قسمت خاصی از بازار هدف
- استراتژی فروش ترکیبی: ترغیب مشتریان به خرید بیشتر یا استفاده از محصولات با ارائه خدمات و محصولات دیگر
- استراتژی عملیاتی: بهبود عملیاتها و فرآیندهای داخلی شرکت
- استراتژی تحولی: ایجاد تغییرات اساسی در شرکت
- استراتژی پایدار: بهکارگیری اصول توسعه پایدار با هدف ارائه محصولات و خدماتی در راستای محیط زیست
- استراتژی تنوع بخش: افزایش تنوع حوزههای سودآور شرکت
- استراتژی حفاظتی: تمرکز روی حفظ مشتریان کنونی
سطوح مختلف استراتژی کسب و کار
برای پیشبرد استراتژیهای کسب و کار، شما باید با سطوح مختلف استراتژیهای کسب و کار که به صورت زیر هستند، آشنا شوید.
1. استراتژی سطح شرکتی (Corporate Strategy)
بالاترین سطح استراتژی است و بر تصمیمگیریهای کلان سازمان تمرکز دارد. استراتژی کلی سازمانی را استراتژی شرکت میگویند، در این نوع استراتژی چند واحد کسب و کار در بازارهای مختلف فعال هستند. و دارای ویژگیهای زیر است:
- تعیین مأموریت، چشمانداز، و اهداف کلان سازمان
- مدیریت پورتفولیو (سبد کسبوکارها) مانند تصمیمگیری درباره ورود یا خروج از صنایع مختلف
- تخصیص منابع میان واحدهای کسبوکار
استراتژی سطح کسبوکار (Business Strategy)
مربوط به هر واحد یا بخش خاص در یک سازمان است و بر نحوه رقابت در یک بازار یا صنعت خاص تمرکز دارد. این نوع استراتژی در استارتاپها و سازمانهای کوچکتر با استراتژی شرکت همسو هستند؛ در واقع استراتژی کسب و کار کوچک، تلفیقی از استراتژیهای واحد کسب و کار و شرکتی بهصورت همپوشانی شده است. به بررسی ویژگی ها میپردازیم.
- تعیین مزیت رقابتی (هزینه پایین، تمایز محصول، یا تمرکز بر یک بازار خاص)
- شناسایی نیازهای مشتریان و نحوه پاسخگویی به آنها
- تحلیل رقبا و تدوین راهبردهای رقابتی
استراتژی سطح عملیاتی یا کارکردی (Functional Strategy)
این سطح بر عملکردهای خاص مانند بازاریابی، تولید، منابع انسانی و فناوری اطلاعات تمرکز دارد. مطمئن تمامی این گروه نقش واحدی ندارد؛ اما باید نقش خود را به بهترین نحوه ممکن در راستای استراتژیهای سازمان انجام دهند. شامل ویژگیهای زیر است:
- اجرای استراتژیهای سطح کسبوکار در بخشهای مختلف
- بهینهسازی فرآیندها و بهرهوری
- حمایت از اهداف کسبوکار از طریق برنامههای عملیاتی
کلام آخر
استراتژی کسب و کار چیست؟ این سوالی بود که در این مطلب به آن پاسخ دادیم. همانطور که متوجه شدید، استراتژیهای کسب و کار برای پیشبرد اهداف تجاری سازمانی بسیار ضروری هستند و انواع مختلفی دارند. شما میتوانید با توجه به نیاز خود یکی از استراتژیهای نامبرده را برای تحقق خواستهها و اهداف سازمانی خود برگزینید.
در کل انتخاب و طراحی یک استراتژی موفق تاثیر زیادی روی موفقیت سازمانی شما میگذارد. همانطور که استارتاپهای بزرگی همچون هلدینگ چابک توانستهاند با پیروی از یک استراتژی جامع، اهداف خود را محقق کنند، شما هم باید بتوانید بهترین استراتژی را طراحی و برای رسیدن به پیروزی از آن پیروی کنید.
