هر کسب و کار، بدون توجه به اندازه و ماهیت آن، نیاز به یک راهبرد مارکتینگ دقیق و جامع دارد. این راهبرد، که به‌عنوان مارکتینگ پلن شناخته می‌شود، یک مستند استراتژیک است که مشخص می‌کند چگونه کسب و کار قصد دارد بازار را فراهم کند و محصولات یا خدمات خود را عرضه کند.
اهمیت مارکتینگ پلن برای هر کسب و کار به چند دلیل بسیار بالا است. به‌عنوان نمونه، مارکتینگ پلن به کسب و کار کمک می‌کند تا هدفمند و به‌طور موثرتری به بازارهای هدف خود نفوذ کند. همچنین، این پلن به کسب و کار امکان می‌دهد تا تمرکز خود را بر روی اهداف کلیدی مارکتینگ متمرکز کند و منابع خود را بهینه کند. در ادامه بیشتر به بررسی آموزشی مارکتینگ پلن می‌پردازیم.
نحوه تدوین مارکتینگ پلن
تحلیل بازار
تحلیل بازار به‌عنوان اولین قدم در آموزش مارکتینگ پلن باید بررسی شود. این فرایند شامل دو بخش اصلی است: شناخت مخاطبان و مشتریان هدف و تحلیل رقبا و بازار.
- شناخت مخاطبان و مشتریان هدف: در این مرحله، کسب و کار باید به‌دقت مشخص کند که مخاطبان و مشتریان هدف آنان چه کسانی هستند، نیازها و ترجیحات آنها چیست و چگونه می‌توانند از محصولات یا خدمات کسب و کار بهترین استفاده را ببرند. این شناخت نقطه شروع برای طراحی استراتژی‌های موفق مارکتینگ است.
- تحلیل بر پایه SWOT: تحلیل SWOT یکی از ابزارهای کارآمد در برنامه‌ریزی استراتژیک است که به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا نقاط قوت (Strengths)، نقاط ضعف (Weaknesses)، فرصت‌ها (Opportunities) و تهدیدها (Threats) خود را شناسایی و تحلیل کنند.
تعیین استراتژی ها
در مرحله دوم مارکتینگ پلن نویسی، که تعیین استراتژی‌ها نامیده می‌شود، تصمیم‌گیری در مورد استراتژی‌های مناسب برای دستیابی به اهداف موردنظر انجام می‌شود. این مرحله شامل دو بخش اصلی است:
باتوجه به تحلیل بازار انجام‌شده در مرحله قبل، کسب و کار باید استراتژی‌های مناسب برای دستیابی به اهداف خود را ارزیابی کند. این شامل تعیین موقعیت و تفاوت‌های رقابتی، تعیین بازه زمانی موردنیاز برای رسیدن به اهداف و … است.
همچنین در این مرحله، کسب و کار باید نقاط قوت و ضعف خود را به‌دقت بررسی کرده و مزایای رقابتی خود را با رقبا مقایسه کند. این اطلاعات کمک می‌کند تا استراتژی‌هایی طراحی شود که براساس نقاط قوت تقویت‌شده و نقاط ضعف‌شان نیز بهبود یابند.
تعیین اهداف مارکتینگ؛ از مهم‌ترین بخش‌های مارکتینگ پلن
در مرحله تعیین اهداف مارکتینگ، کسب و کار نیاز دارد تا اهداف خود را به‌طور دقیق مشخص کند تا بتواند به‌سوی رشد و پیشرفت حرکت کند. این مرحله شامل دو بخش اصلی است:
- تعیین اهداف مالی و غیرمالی: کسب و کار باید اهداف خود را در دو بعد مالی و غیرمالی مشخص کند. اهداف مالی شامل اهداف مانند افزایش فروش، افزایش سودآوری، کاهش هزینه‌ها و افزایش درآمد می‌باشد. اهداف غیرمالی هم می‌تواند شامل بهبود رضایت مشتریان، افزایش شناخت برند، بهبود رابطه با مشتریان و افزایش بازدهی عملیاتی باشد.
- تعیین KPIها (Key Performance Indicators) برای اندازه‌گیری موفقیت: پس از تعیین اهداف، نیاز است که شاخص‌های عملکرد کلیدی (KPIها) برای اندازه‌گیری موفقیت در دستیابی به اهداف تعیین شوند. این شاخص‌ها باید قابل‌اندازه‌گیری، محاسبه و مانیتور شوند و به کسب و کار کمک کنند تا میزان پیشرفت خود را در راستای اهداف مشخص کنند. به‌عنوان مثال، KPIهای مالی می‌تواند شامل درآمد ناخالص، سود خالص، و میزان بازگشت سرمایه باشد، در حالی که KPIهای غیرمالی می‌تواند شامل میزان رضایت مشتریان، نرخ انتقال مشتریان و میزان درصد افزایش شناخت برند باشد.
استراتژی بازاریابی
در چهارمین مرحله مارکتینگ پلن یعنی استراتژی بازاریابی، مدیران باید روش‌هایی را مشخص کنند که برای دستیابی به اهداف خود استفاده خواهد کرد. این مرحله شامل دو بخش اصلی است:
استفاده از 4P بازاریابی؛ اصلی مهم در تدوین مارکتینگ پلن
میکس بازاریابی شامل چهار عامل اصلی است: محصول (Product)، قیمت (Price)، مکان یا توزیع (Place)، و تبلیغات (Promotion). در این مرحله، مدیران باید استراتژی‌های خود را برای هر یک از این عوامل مشخص کنند.
تعیین استراتژی‌های تبلیغاتی، فروش و توزیع
در این بخش، باید راهکارهایی را برای تبلیغات، فروش و توزیع محصولات خود مشخص کنید. استراتژی تبلیغاتی شامل انتخاب رسانه‌ها و کانال‌های مناسب برای تبلیغات، ایجاد پیام‌های مناسب و جذاب برای جلب مشتریان و افزایش شناخت برند است. استراتژی فروش شامل تعیین قیمت‌ها، شروع تخفیفات و تخفیف‌های ویژه، و ایجاد برنامه‌های تشویقی برای جذب مشتریان است. استراتژی توزیع نیز شامل تعیین کانال‌های توزیع، انتخاب عرضه‌کنندگان و تأمین مواد اولیه و محصولات برای مشتریان می‌باشد.
بودجه‌بندی
در مرحله بودجه‌بندی، مدیران باید بودجه‌های خود را برای هر یک از استراتژی‌های مارکتینگ مشخص کنند و سپس با ردیابی و انتخاب بهینه بودجه برای هر فعالیت، اطمینان حاصل کنند که منابع مالی خود را بهینه استفاده کند.
در این مرحله، باید برای هر یک از استراتژی‌های خود، مانند تبلیغات، فروش و توزیع، بودجه‌های مشخصی تعیین کنید. این بودجه‌ها باید باتوجه به اهداف مارکتینگ و قابلیت‌های مالی کسب و کار، مشخص شوند.
همچنین پس از تعیین بودجه‌ها، عملکرد هر استراتژی را پایش کرده و با تحلیل نتایج، بودجه‌ها را بهینه کنید. این به این معناست که در صورت لزوم، بودجه‌ها باید مجدداً تنظیم شده و به استراتژی‌هایی که بهترین بازده را دارند، تخصیص داده شود. این فرآیند به کسب و کار کمک می‌کند تا منابع مالی خود را بهینه استفاده کرده و از آنها بهترین نتیجه را بگیرد.
نمونه مارکتینگ پلن
یک نمونه مارکتینگ پلن شامل مراحل مختلفی است که به کسب‌وکار کمک می‌کند تا اهداف بازاریابی خود را به‌وضوح تعریف و دنبال کند. ابتدا با تحلیل بازار و شناسایی مخاطبان هدف و رقبا آغاز می‌شود، سپس استراتژی‌های بازاریابی مناسب براساس این تحلیل تعیین می‌گردد. اهداف مالی و غیرمالی مشخص می‌شوند و شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPIs) برای ارزیابی موفقیت تعیین می‌گردند. استراتژی بازاریابی شامل استفاده از میکس بازاریابی (4P: محصول، قیمت، مکان و تبلیغات) و تعیین استراتژی‌های تبلیغاتی، فروش و توزیع است.
زمان‌بندی؛ آخرین مرحله از مارکتینگ پلن
تعیین زمان‌بندی برای اجرای هر فعالیت مارکتینگ شامل تعیین زمان‌های شروع و پایان هر فعالیت، مهلت‌ها و همچنین تعیین زمان‌های مختلفی است که برای هر فعالیت لازم است.
پس از تعیین زمان‌بندی فعالیت‌ها، کسب و کار باید یک روال زمانی کلی برای رسیدن به اهداف مارکتینگ خود ایجاد کند. این روال زمانی باید مراحل مختلف تحقیق، توسعه استراتژی، اجرای استراتژی‌ها و ارزیابی عملکرد را شامل شود و به کسب و کار کمک می‌کند تا فرآیند مارکتینگ خود را بهبود بخشد و به‌موقع به اهداف خود دست یابد.
موفقیت در این حوزه نیازمند پشتکار، یادگیری مداوم، و تطبیق با تغییرات سریع در دنیای مارکتینگ است. اگر به‌دنبال این هستید که در آگهی‌های استخدام مارکتینگ پذیرفته شوید، می‌توانید در دوره‌های آکادمی چابک شرکت کنید تا با به‌روزترین اطلاعات و متدهای روز دنیای مارکتینگ آشنا شوید.
سخن پایانی
مارکتینگ پلن یک ابزار بسیار قدرتمند برای هر بیزینس است که کمک می‌کند تا به دقت اهداف، استراتژی‌ها و فعالیت‌های مارکتینگ آن تعیین شود. با استفاده از مارکتینگ پلن، کسب و کار می‌تواند مسیری روشن و مستقیم برای رسیدن به اهداف خود تعیین کند و اطمینان حاصل کند که تمامی عناصر مختلف استراتژی‌های مارکتینگش را درنظر گرفته و بهینه‌سازی شده‌اند.
شما می‌توانید در اینترنت انواع مارکتینگ پلن آماده را مشاهده کنید یا با کارشناسان چابک تماس بگیرید و در مسیر موفقیت بیزینس‌تان یک مارکتینگ پلن شخصی داشته باشید. هلدینگ چابک با ارائه مجموعه‌ای از خدمات تخصصی، از جمله مشاوره، سرمایه‌گذاری، و زیرساخت‌های فناوری، به شرکت‌های نوپا و استارتاپ‌ها کمک می‌کند تا به اهداف خود دست یابند و در بازار رقابتی پیشرفت کنند.
منابع
