تعلق سازمانی به عنوان یک مفهوم کلیدی در مدیریت منابع انسانی مطرح بوده و به ارتباط عمیق و احساسی کارکنان با سازمان اشاره دارد. این حس تعلق، بر رضایت و عملکرد کارکنان تأثیر می‌گذارد و می‌تواند به عنوان یک سرمایه پنهان برای سازمان‌ها عمل کند. در دنیای امروز که رقابت در بازار کار به اوج خود رسیده است، توجه به تعلق خاطر کارکنان می‌تواند مزیت‌های رقابتی قابل توجهی را برای سازمان‌ها به ارمغان آورد.
تعلق سازمانی چیست؟
تعلق سازمانی به معنای احساس وابستگی و تعلق خاطر کارکنان به سازمان خود است. این احساس به واسطه ارتباطات مثبت میان کارکنان و سازمان، فرهنگ سازمانی و تجربیات کاری شکل می‌گیرد. کارکنانی که به سازمان خود تعلق خاطر دارند، در کار خود مؤثرتر بوده و تمایل بیشتری به ماندن در سازمان دارند و در نتیجه، نرخ ترک کار کاهش می‌یابد.
تعلق سازمانی به انگلیسی به عنوان “Organizational Commitment” شناخته می‌شود و از واژه‌های کلیدی در ادبیات مدیریت منابع انسانی به شمار می‌رود.
اهمیت تعلق سازمانی
تعلق سازمانی می‌تواند تاثیرات عمیقی بر عملکرد سازمان‌ها داشته باشد. تحقیقات نشان داده کارکنانی که تعلق خاطر قوی به سازمان خود دارند، در سطح بالاتری از رضایت شغلی و وفاداری قرار دارند. این وفاداری می‌تواند منجر به عملکرد بهتر و افزایش تولید در سازمان شود.
مدل‌های تعلق سازمانی
مدل‌های مختلفی برای توضیح و تحلیل تعلق سازمانی وجود دارد. یکی از مدل‌های مشهور، مدل “پنج کلید تعلق سازمانی” است که بر اساس تحقیقات متعدد در این حوزه شکل گرفته است. این مدل شامل پنج عنصر کلیدی می‌باشد که برای ایجاد و تقویت تعلق سازمانی ضروری هستند. این عناصر عبارتند از:
- معنای کار: کارکنان باید احساس کنند که کار آن‌ها فراتر از یک فعالیت روزمره است و به اهداف و ارزش‌های سازمان مرتبط است.
- خودمختاری: فراهم کردن فضای لازم برای تصمیم‌گیری و استقلال در کار به کارکنان کمک می‌کند تا احساس مالکیت بیشتری نسبت به وظایف خود داشته باشند.
- رشد و توسعه: فرصت‌های آموزشی و حرفه‌ای برای کارکنان، حس پیشرفت و رشد را به وجود می‌آورد.
- تأثیرگذاری: کارکنان باید بتوانند تأثیر مثبت کار خود را بر سازمان و جامعه مشاهده کنند.
- ارتباطات: ایجاد روابط مثبت و معنادار میان کارکنان و مدیریت، حس تعلق را تقویت می‌کند.
تعهد و تعلق سازمانی در مصاحبه استخدامی
تعهد و تعلق سازمانی در طول مدت همکاری کارکنان با سازمان اهمیت دارد و می‌تواند در مراحل اولیه مانند مصاحبه استخدامی نیز مورد توجه قرار گیرد. در این مراحل، شناسایی کارکنانی که به فرهنگ سازمانی نزدیک‌تر هستند، می‌تواند به بهبود تعلق سازمانی در آینده کمک کند. کارفرمایان باید در مصاحبه‌ها، به دنبال نشانه‌هایی از تعهد و اشتیاق در بین کاندیداها باشند و بررسی کنند که آیا ارزش‌های شخصی آن‌ها با ارزش‌های سازمان هم‌راستا است یا خیر؟
پرسشنامه تعلق سازمانی
برای سنجش تعلق سازمانی در بین کارکنان، می‌توان از پرسشنامه‌های تخصصی استفاده کرد. این پرسشنامه‌ها به طور معمول شامل سؤالاتی هستند که به بررسی احساسات کارکنان در مورد سازمان، رهبری و محیط کار می‌پردازند.
وفاداری و تعلق سازمانی
وفاداری و تعلق سازمانی به طور مستقیم با هم مرتبط هستند. وقتی کارکنان احساس کنند که به سازمان خود وابسته هستند، تمایل بیشتری به ماندن در آن دارند و در نتیجه، هزینه‌های ترک خدمت و استخدام مجدد کاهش می‌یابد.
راهکارهای ارتقای تعلق سازمانی
برای افزایش تعلق سازمانی، سازمان‌ها می‌توانند از روش‌های مختلفی استفاده کنند. در ادامه به برخی از این روش‌ها اشاره خواهیم کرد.
«تعلّق سازمانی» یا Organizational Commitment به احساس وابستگی، وفاداری، و علاقه‌مندی یک فرد نسبت به سازمانی که در آن کار می‌کند گفته می‌شود. یعنی وقتی یک کارمند خودش را جزئی از سازمان بداند و برای موفقیت و اهداف آن تلاش کند، می‌گوییم «تعلّق سازمانی» بالایی دارد.
نتیجه‌گیری
در نهایت، تعلق سازمانی یک سرمایه پنهان است که کمتر به آن توجه می‌شود؛ اما می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر عملکرد و موفقیت سازمان‌ها داشته باشد. تعلق خاطر کارکنان، به نفع آن‌ها بوده و برای کل سازمان نیز مفید خواهد بود. با درک عمیق‌تری از این مفهوم و پیاده‌سازی مدل‌های مناسب، می‌توان به موفقیت‌های بیشتری دست یافت. هلدینگ چابک با ایجاد محیطی مشارکتی، منعطف، و ارزش‌محور می‌تواند تعلق سازمانی کارکنان رو افزایش دهد.
منابع
