خلاقیت و نوآوری، کلیدهای موفقیت در هر کسب‌وکار هستند. در این راستا، جلسات طوفان فکری به‌عنوان یکی از موثرترین ابزارها برای ایده‌پردازی شناخته می‌شوند. اما برای دستیابی به حداکثر بهره‌وری، باید مراقب موانعی بود که می‌توانند روند خلاقیت را مختل کنند. برخی عبارات و موضوعات نادرست، ناخواسته فضای ایده‌پردازی را محدود کرده و مشارکت را کاهش می‌دهند.
در این مقاله، به 11 مورد مهم می‌پردازیم که نباید در جلسات طوفان فکری مطرح شوند و در واقع معایب طوفان فکری هستند.
انواع نبایدها در جلسات طوفان فکری
در روش طوفان فکری چه مواردی را نباید انجام داد؟ در جلسات طوفان فکری، یکسری نبایدها وجود دارند که هرگز نباید ذکر شوند. اهمیت این موضوع، آن است که باعث جلوگیری از نتایج منفی در جلسات خواهد شد. برخی از مواردی که هرگز نباید در جلسات طوفان فکری مطرح کنید، عبارتند از:
1. انتقاد زودهنگام از ایده‌ها
هیچ ایده‌ای را در مرحله اول رد نکنید. وقتی افراد احساس کنند که ایده‌هایشان بلافاصله رد یا نقد می‌شود، ممکن است از ارائه نظرات خود بترسند و خلاقیت کاهش یابد. به جای قضاوت سریع، در مرحله اول همه ایده‌ها را بدون نقد ثبت کنید و ارزیابی آن‌ها را به مراحل بعدی موکول کنید.
2. ایجاد فضای قضاوت و ترس
اعضا باید احساس امنیت کنند تا آزادانه ایده‌پردازی کنند. اگر اعضای تیم نگران باشند که ایده‌هایشان مسخره یا نادیده گرفته شود، از بیان نظرات خلاقانه خودداری می‌کنند. برای جلوگیری از این موضوع، باید فرهنگی ایجاد کنید که در آن همه ایده‌ها محترم شمرده شوند و هیچ فردی بابت پیشنهاد خود قضاوت نشود. به جای انتقاد، بهتر است که سوالات طوفان فکری مطرح شوند که افراد را تشویق به تفکر عمیق‌تر و توسعه ایده‌ها کند.
3. تسلط یک نفر بر گفتگو
به همه افراد فرصت مشارکت بدهید. وقتی یک نفر در جلسه تسلط داشته باشد، سایر اعضا فرصت بیان ایده‌هایشان را از دست می‌دهند و مشارکت کاهش می‌یابد. برای مدیریت این مشکل، مدیر جلسه باید به‌عنوان تسهیل‌کننده عمل کند و از روش‌هایی مانند چرخش صحبت یا یادداشت‌برداری جمعی برای تضمین مشارکت همه استفاده کند.
4. بی‌هدف بودن جلسه
در آغاز جلسات طوفان فکری، باید بر روی ایده‌ها تمرکز کرد و از جزئیات پرهیز کرد. اگر افراد به جزئیات بپردازند، ممکن است جلسه به سمت تحلیل و بررسی دقیق ایده‌ها برود و اصل هدف یعنی تولید ایده‌های جدید فراموش شود. موضوع و هدف مشخصی برای جلسه تعیین کنید.
اگر جلسه طوفان فکری بدون هدف مشخص برگزار شود، بحث‌ها پراکنده شده و نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد. بنابراین، قبل از شروع جلسه، مسئله یا چالشی که باید حل شود را به‌وضوح تعریف کنید و یک دستور کار مشخص داشته باشید.
5. بی‌نظمی و عدم مدیریت زمان
جلسه را ساختارمند و در بازه زمانی مشخص برگزار کنید. جلسات طولانی و بدون ساختار می‌توانند باعث خستگی و کاهش تمرکز شوند. برای جلوگیری از این مشکل، زمان مشخصی برای جلسه تعیین کنید (مثلاً ۳۰ تا ۶۰ دقیقه) و از ابزارهایی مثل تایمر برای حفظ ریتم جلسه استفاده کنید.
6. نادیده گرفتن ایده‌های غیرمعمول
برخی از بهترین نوآوری‌ها از ایده‌های عجیب شروع شده‌اند. برخی از بهترین نوآوری‌ها در ابتدا غیرمنطقی یا عجیب به نظر می‌رسند و اگر کنار گذاشته شوند، فرصت‌های ارزشمندی از دست خواهد رفت. به‌جای رد کردن ایده‌های عجیب، این سوال را مطرح کنید: “چگونه می‌توان این ایده را عملی کرد؟” تا تفکر خلاقانه تقویت شود.
7. عدم ثبت و مستندسازی ایده‌ها
تمام پیشنهادات را ثبت کنید تا هیچ ایده‌ای از بین نرود. اگر ایده‌های ارائه‌شده ثبت نشوند، ممکن است بعد از جلسه فراموش شده یا به‌درستی اجرا نشوند. برای جلوگیری از این اتفاق، یک نفر را مسئول یادداشت‌برداری کنید یا از تخته وایت‌برد، نرم‌افزارهای مدیریت ایده یا حتی ضبط صوت استفاده کنید.
8. تمرکز بیش از حد بر مشکلات و محدودیت‌ها
به دنبال راه‌حل باشید، اگر در جلسه فقط به موانع پرداخته شود، ذهن افراد به‌جای راه‌حل‌یابی، روی مشکلات قفل خواهد شد. به‌جای اینکه بگویید “چرا نمی‌شود؟”، این سوال را مطرح کنید: “چطور می‌توان این را ممکن کرد؟” تا تیم به سمت یافتن راه‌حل‌های نوآورانه سوق داده شود. در جلسه طوفان فکری، بهتر است از عبارات تشویق کننده و مثبت استفاده شود تا افراد احساس راحتی کرده و ایده‌های خود را با اعتماد به نفس بیان کنند.
9. محیط نامناسب و پر از حواس‌پرتی
فضایی راحت و خلاقانه برای جلسه فراهم کنید. محیط نامناسب، مانند فضایی خشک و رسمی یا مکانی پر از سر و صدا، تمرکز و خلاقیت را کاهش می‌دهد. برای بهبود شرایط، فضایی راحت و الهام‌بخش ایجاد کنید و از ابزارهایی مثل تخته وایت‌برد، رنگ‌های روشن و موسیقی ملایم برای تحریک خلاقیت استفاده کنید.
10. عدم پیگیری ایده‌ها بعد از جلسه
برنامه‌ای برای بررسی و اجرای ایده‌های برتر داشته باشید. اگر ایده‌های مطرح‌شده فقط روی کاغذ بمانند و اجرا نشوند، افراد در جلسات آینده انگیزه کمتری برای مشارکت خواهند داشت. برای جلوگیری از این مشکل، بعد از جلسه، ایده‌های برتر را مشخص کنید، برنامه‌ای برای اجرای آن‌ها تدوین کرده و یک مسئول پیگیری تعیین کنید تا نتایج با تیم به اشتراک گذاشته شود.
این روش به افراد این امکان را می‌دهد که از تجربیات گذشته به عنوان درس‌هایی برای بهبود ایده‌های فعلی استفاده کنند. به جای اینکه بر روی شکست‌ها تمرکز کنند، می‌توانند از آن‌ها بیاموزند و نقاط قوت و ضعف را شناسایی کنند.
11. تعیین نتیجه نهایی در همان جلسه
در بسیاری از موارد، افراد انتظار دارند که در پایان جلسه طوفان فکری، به یک نتیجه نهایی یا ایده برتر دست یابند. این انتظار می‌تواند فشار زیادی به تیم وارد کرده و خلاقیت را محدود کند. تکنیک طوفان فکری باید فضایی را فراهم کند که اعضای تیم بتوانند به تولید ایده‌های متعدد بپردازند و سپس در جلسات بعدی به ارزیابی و انتخاب بهترین ایده‌ها بپردازند. بنابراین، باید به اعضای تیم یادآوری کرد که هدف اصلی، تولید ایده‌های متنوع است و نه رسیدن به یک نتیجه نهایی در روش طوفان مغزی می‌باشد.
مثال برای طوفان فکری
در اینجا یک مثال از جلسه طوفان فکری برای حل یک چالش فرضی آورده شده است:
چطور می‌توان تجربه مشتری را در یک فروشگاه آنلاین بهبود داد؟ با پیاده‌سازی ایده‌ها، فروشگاه آنلاین می‌تواند تجربه خرید مشتریان را بهبود بخشد، مشتریان بیشتری جذب کند و وفاداری آن‌ها را افزایش دهد. ما یک مثال برای طوفان فکری مطرح کردیم پاسخ به آن را شما دهید نیاز به راهنمایی دارید، کامنت بگذارید.
نتیجه‌گیری
تکنیک طوفان فکری می‌تواند ابزاری قدرتمند برای تولید ایده‌های جدید و نوآورانه باشد؛ اما برای بهره‌برداری کامل از آن، باید از برخی موضوعات و عبارات اجتناب کرد. با رعایت چهار قانون اساسی طوفان فکری ابتدا، می‌توانید جلسات طوفان فکری خود را به محیطی خلاقانه و مثبت تبدیل کنید که در آن همه اعضای تیم احساس راحتی کنند و ایده‌های خود را به اشتراک بگذارند.
در نهایت، این رویکرد به بهبود عملکرد تیم و در نتیجه به موفقیت کسب‌وکار شما کمک می‌کند. هلدینگ چابک نیز به عنوان یک نهاد حمایت کننده از کسب‌وکارهای فناور محور، می‌تواند به شما در ایجاد و اجرای این جلسات کمک کند و ایده‌های نوآورانه شما را به واقعیت تبدیل کند.
منابع :
